Là trạng thái trong đó bệnh nhân có các cơn co giật kéo dài trên 30 phút (những tài liệu gần đây còn coi các cơn co giật trên 5 phút có thể coi là bắt đầu vào trạng thái động kinh). Giữa 2 cơn liên tiếp bệnh nhân trong tình trạng rối loạn ý thức, rối loạn thần kinh thực vật, biến đổi hô hấp, tim mạch, nội môi. Trạng thái động kinh có thể kéo dài vài giờ đến vài ngày.
Xử trí:
- Đặt bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa, đầu cao 30 độ (nếu có tăng áp lực sọ não) hoặc nằm nghiêng sang phải.
- Thở ôxy. Hút đờm dãi nếu tăng tiết nhiều.
- Tiêm tĩnh mạch Seduxen lần thứ nhất, liều: 0,2 – 0,5 mg/kg nhưng không quá 10 mg hoặc thụt hậu môn, liều 0,5mg/kg. Nếu bệnh nhân còn tiếp tục giật sau 5 phút: tiêm tĩnh mạch nhắc lại Seduxen (lần thứ hai), liều: 0,3mg/kg.
- Cặp nhiệt độ, nếu sốt: chườm mát tích cực và cho thụt hậu môn Paracetamol 15mg/kg/1 lần, cách 4-6 giờ, không quá 60mg/kg/24 giờ.
- Xét nghiệm đường máu, canxi máu, điện giải đồ, khí máu nếu có điều kiện. Theo dõi nhịp thở, phát hiện sớm sự ức chế hô hấp, đặt nội khí quản, bóp bóng nếu ngừng thở.
- Sau 10 phút còn giật: Phenobarbital 10-15 mg/kg tiêm tĩnh mạch (bơm máy) trong 15-20 phút.
- Sau 25 phút không kết quả tiêm nhắc lại Phenobarbital 10mg/kg tĩnh mạch trong 15 phút.
- Chống phù não:-Dexamethazone: 0,4mg/kg tĩnh mạch trong 2 lần cách 8 giờ. + Manitol 20%-0,5g/kg truyền 40 – 60 giọt/phút, sau đó truyền tiếp + Ringer Lactat 20 – 50ml/kg. Bù đường nếu đường máu hạ < 2,5mmol/l bằng bơm tĩnh mạch dung dịch glucoza 10 %, liều: 5ml/kg.
- Điều chỉnh thăng bằng nước điện giải, cân bằng toan máu.
- Sau 60 phút vẫn còn giật: xem xét khả năng đặt nội khí quản, chuyển hồi sức cấp cứu để truyền tĩnh mạch Thiopentane 3-5mg/kg kèm theo thở máy.
Các biến chứng của trạng thái động kinh
- Thiếu ôxy não và các nội tạng khác.
- Suy hô hấp: thở chậm, ngừng thở, nhịp thở Cheyne – Stokes, thở nhanh, phù phổi, toan hô hấp.
- Biến chứng tim mạch: mạch nhanh hoặc chậm, tăng HA, suy tim, shock tim
- Rối loạn chuyển hoá: toan chuyển hoá, tăng kali-máu, giảm đường-natri máu.
- Suy thận: đái ít, hoại tử cầu thận cấp tính do tiêu cơ vân cấp.
- Rối loạn thần kinh thực vật: nôn, tăng tiết mồ hôi, tăng tiết nước-bọt.